Ομιλία του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Δεν ξέρω, κύριε συνάδελφε που μόλις κατεβήκατε από το βήμα, εάν η Τουρκία θα έχει τη δυνατότητα να κατασκευάσει πυρηνικά σε λίγα χρόνια, όπως είπατε.
Ξέρω, όμως, ότι τούτη τη στιγμή που μιλάμε υπάρχει μία πυρηνική βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας. Το φωνάζαμε δυο μήνες, τρεις μήνες. Κατέθεσα τρεις επίκαιρες ερωτήσεις στον κ. Μητσοτάκη. Απαξίωσε να έρθει να μου απαντήσει. Και χαίρομαι που είναι εδώ η κυρία Κεραμέως, που έβαλε τη βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας και δη στο εκπαιδευτικό μας σύστημα, προκειμένου να εξυπηρετεί συμφέροντα -και θα το πω πολύ καθαρά- από την πρώτη στιγμή. Διότι σας λέγαμε ότι με τον τρόπο που νομοθετείτε, αφήνετε εκτός πανεπιστημιακών ιδρυμάτων πάνω από είκοσι χιλιάδες μαθητές που θα μπορούσαν να είχαν εισαχθεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πάνω από είκοσι χιλιάδες μαθητές. Είκοσι με τριάντα χιλιάδες λένε οι αναλυτές. Και οι οικογένειές τους σήμερα αναζητούν τρόπο, για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν αυτής της αποτυχίας, η οποία είναι εσκεμμένη αποτυχία.
Αποκλείετε αυτά τα παιδιά από την ανώτατη εκπαίδευση και μάλιστα, αλλάζοντας το σύστημα εισαγωγής σε μια χρονιά που, κατά γενική ομολογία, ήταν η πιο δύσκολη χρονιά για κάθε μαθητή και μαθήτρια που έχει δώσει πανελλαδικές εξετάσεις. Σε μια χρονιά με τα σχολεία κλειστά τον μισό χρόνο, σε μια χρονιά ανασφάλειας για κάθε Έλληνα πολίτη, με lockdown, που τα παιδιά αυτά δεν είχαν τη δυνατότητα να πάνε μισό χρόνο στο σχολείο να κάνουν μάθημα απευθείας, διά ζώσης, με τους δασκάλους και τους καθηγητές τους, που δεν είχαν τη δυνατότητα να δουν τους συμμαθητές τους.
Για πρώτη φορά αλλάζετε τον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση τόσο πρόχειρα και τόσο γρήγορα και εφαρμόζετε αμέσως αυτή την αλλαγή λες και κάτι θέλετε. Ή να εκδικηθείτε κάποιον ή να εξυπηρετήσετε κάποια συμφέροντα.
Από τις εβδομήντα επτά χιλιάδες θέσεις εισακτέων που είχατε εξαγγείλει, οι θέσεις που θα καλυφθούν στα πανεπιστήμια φαίνεται ότι θα είναι κοντά στις πενήντα χιλιάδες. Είναι η μεγαλύτερη μείωση αριθμού εισακτέων που γίνεται στη χώρα από την ίδρυση του πρώτου πανεπιστημίου, του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1837. Και την κάνετε εσείς.
Μας είπατε ότι το κάνετε τάχα μου διότι σας έπιασε ο πόνος για την εκπαιδευτική και μαθησιακή επάρκεια της νέας γενιάς και ότι θα μείνουν εκτός αυτοί οι οποίοι, είτε έτσι είτε αλλιώς, δεν αξίζουν τον κόπο να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, διότι δεν μπορεί κάποιος να περνάει με λευκή κόλλα ή γράφοντας τρία.
Σήμερα αποδεικνύεται ότι δεν είναι καθόλου έτσι. Γιατί, τελικά, μένουν εκτός ΑΕΙ και πολλοί άριστοι μαθητές, κύριοι της κυβέρνησης των αρίστων -δήθεν-, πολλοί μαθητές που δεν θα έχουν καν τη δυνατότητα να υποβάλουν μηχανογραφικό. Γιατί η διαφορετική ελάχιστη βάση εισαγωγής ανά τμήμα και οι συντελεστές βαρύτητας των εξεταζόμενων μαθημάτων στον υπολογισμό των μορίων θα αποκλείσουν από τα πανεπιστήμια πολλούς περισσότερους μαθητές και μαθήτριες από όσες και όσους έχουν βαθμούς κάτω από τις ελάχιστες βάσεις εισαγωγής ανά επιστημονικό πεδίο. Σύμφωνα με υπολογισμούς -επαναλαμβάνω- σοβαρών αναλυτών, υποψήφιοι που έχουν συγκεντρώσει λιγότερα μόρια από άλλους θα είναι επιτυχόντες, ενώ υποψήφιοι με περισσότερα μόρια θα αποκλειστούν από τα πανεπιστήμια.
Και αν δεν πιστεύετε εμένα, κυρία υπουργέ, ελπίζω να διαβάσατε την επιστολή που έδωσε στη δημοσιότητα ένας μαθητής πρότυπου σχολείου της χώρας, ο οποίος αυτοαποκαλείται στην επιστολή «αποτυχημένος άριστος». Σας διαβάζω ένα απόσπασμα αυτής της επιστολής του Διονύση από -επαναλαμβάνω- πρότυπο σχολείο της χώρας.
«Είμαι τελειόφοιτος μαθητής του λυκείου και από σήμερα είμαι ένας αποτυχημένος άριστος και συμμετείχα στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις στοχεύοντας να εισαχθώ στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Κατάφερα να συγκεντρώσω 20.988 μόρια στο σύνολο, δηλαδή 1.838 πάνω από την περσινή βάση. Όμως, σήμερα έμαθα ότι παρότι αρίστευσα, δεν θα μπορέσω να εισαχθώ στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ούτε στη δεύτερη επιλογή μου που ήταν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αυτό συμβαίνει γιατί στο ελεύθερο σχέδιο η βαθμολογία μου ήταν 13,6 μονάδες ενώ η ελάχιστη βάση του αντίστοιχου ειδικού μαθήματος ήταν 14,03 μονάδες. Έτσι για 0,43 μονάδες στο ελεύθερο σχέδιο μου στερείται η θέση για την οποία πάλεψα.»
Τι έχετε να απαντήσετε, όχι σε μένα, στο Διονύση, άριστο μαθητή από το 1ο Πρότυπο Λύκειο Αθηνών;
Το καταθέτω στα πρακτικά.
Δεν είναι μονάχα ένας μαθητής. Είναι εκατοντάδες αυτά τα παιδιά. Και είναι χιλιάδες τα παιδιά τα οποία θα έχουν την «τύχη» του Διονύση. Έχετε το θάρρος να κοιτάξετε αυτούς τους μαθητές στα μάτια, κυρία υπουργέ, που ως άλλη «Ηρώδης» έρχεστε και σφαγιάζετε πάνω από είκοσι χιλιάδες νέους ανθρώπους, τα όνειρά τους; Τις οικογένειες τους δεν τις σκέφτεστε; Γιατί; Γιατί ντιλάρατε, κυρία Κεραμέως -και θα σας το πω ευθέως- με τους ιδιοκτήτες κολεγίων. Αυτό κάνατε.
Μην απαντήσετε, λοιπόν, σε μένα σήμερα. Στο Διονύση να απαντήσετε. Στους χιλιάδες νέους ανθρώπους να απαντήσετε. Στις οικογένειές τους να απαντήσετε.
Και εν τοιαύτη περιπτώσει, αν αυτό το οποίο σας απασχολεί είναι η μαθησιακή ικανότητα των φοιτητών μας, γιατί δεν σας απασχολεί και γι’ αυτούς οι οποίοι θα αποκτήσουν πτυχία ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, τα οποία πρωτίστως, με τροπολογίες, είχατε φροντίσει να εξισώσετε και είχατε φροντίσει να εξαναγκάσετε και τα επιμελητήρια της χώρας και τους συλλόγους τους επαγγελματικούς να εγγράφουν ισοτίμως στα μητρώα τους, τους αποφοίτους αυτών των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων;
Γιατί, με δυο λόγια, αφού βάζετε βάση εισαγωγής στο δημόσιο πανεπιστήμιο, δεν βάζετε και βάση εισαγωγής στα ιδιωτικά κολέγια;
Εκεί, όμως, υπάρχει μονάχα η βάση του εισοδήματος και της οικονομικής δυνατότητας των γονιών. Όποιος έχει να πληρώσει, μπαίνει.
Το είπε, βέβαια, ο κ. Μητσοτάκης. Δεν πρέπει να πηγαίνουμε όλοι στο πανεπιστήμιο. Και όσοι γονείς έχουν κάτι να ξεπουλήσουν ή να χρεωθούν, να πάρουν ένα δάνειο, ας στείλουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά κολέγια.
Και θέλω σε αυτό το σημείο να ξεκαθαρίσω κάτι: Δεν έχω κάτι ούτε εγώ, ούτε κανένας από εμάς με τα ιδιωτικά κολέγια, ούτε με τα παιδιά που οι γονείς τους έχουν την οικονομική δυνατότητα και τους δίνουν μια δεύτερη ευκαιρία και τα στέλνουν εκεί. Με αυτό που έχω πρόβλημα είναι με την αθλιότητα του κ. Μητσοτάκη και της κ. Κεραμέως να οδηγήσουν με το έτσι θέλω χιλιάδες μαθητές εκεί ενώ θα μπορούσαν να σπουδάσουν σε δημόσια πανεπιστήμια.
Θα σας το πω, λοιπόν, ευθέως: Είναι ένα εκ προμελέτης έγκλημα ο αποκλεισμός είκοσι έως τριάντα χιλιάδων μαθητών από τα δημόσια πανεπιστήμια, ένα εκ προμελέτης έγκλημα που δεν αφορά μονάχα τα παιδιά αυτά και τις οικογένειές τους, αλλά και μια σειρά από πανεπιστημιακές σχολές και τμήματα ιδίως στην περιφέρεια -γιατί αυτός είναι ένας δεύτερος σκοπός σας. Πέρα από το να εξυπηρετήσετε συμφέροντα ιδιωτικά- όπου τα τμήματα αυτά δεν θα έχουν επάρκεια φοιτητών τα επόμενα χρόνια και θα οδηγηθούν σε μαρασμό ή σε κλείσιμο.
Με δυο λόγια -σας το ξαναλέω- η κυβέρνησή σας και εσείς προσωπικά -ιδίως, όμως, ο Πρωθυπουργός που έχει την ευθύνη- αποδεικνύεστε, τελικά, ως οι μεγαλύτεροι ντίλερς συμφερόντων που πέρασαν ποτέ από τα κυβερνητικά έδρανα αυτής της χώρας.
Και θα σας πω, κυρία υπουργέ, μιας και είστε σήμερα εδώ, ότι θα έχει αξία ένα μόνο πράγμα να κάνετε: Να ανέβετε σε αυτό εδώ το βήμα -δεν ξέρω γιατί η παρουσία σας κι αν έχετε να καταθέσετε καμιά τροπολογία- και να παραδεχτείτε ότι αυτό που γίνεται είναι άδικο ιδίως στις συνθήκες της πανδημικής κρίσης. Και έχετε ακόμα χρόνο. Δεν έχει κλείσει η προθεσμία υποβολής μηχανογραφικών για τους μαθητές. Πάρτε πίσω αυτό το έκτρωμα! Μην εφαρμόσετε την ελάχιστη βάση εισαγωγής τουλάχιστον για φέτος.
Δώστε στους είκοσι χιλιάδες και πλέον μαθητές τη δυνατότητα να συμπληρώσουν μηχανογραφικά όπως πέρυσι και να καλυφθούν όλες οι κενές θέσεις στα πανεπιστήμια. Μην προχωράτε σε ένα έγκλημα απέναντι σε χιλιάδες νέους ανθρώπους και στις οικογένειές τους!
Επιτρέψτε μου και δύο λόγια, κυρία Πρόεδρε, πριν μπω στα του νομοσχεδίου που σήμερα συζητείται, για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα σε σχέση με την εξέλιξη της πανδημίας. Δυστυχώς, αντίστοιχα καταστροφική είναι και η διαχείριση η κυβερνητική απέναντι στην υγειονομική κρίση. Και νομίζω ότι τούτες τις μέρες μία φράση έρχεται διαρκώς στο μυαλό των πολιτών που ζούνε μέσα στο άγχος και στην ανασφάλεια. Και η φράση αυτή είναι, «Πάλι τα ίδια;». Πάλι βρισκόμαστε μπροστά στις ίδιες ανεπάρκειες, στις ίδιες εμμονές, στις ίδιες αδυναμίες, στον ίδιο ερασιτεχνικό σχεδιασμό; Πάλι κάνατε την πολιτική επιλογή να ανοίξουν όλα, ρίχνοντας τα στάνταρ της υγειονομικής ασφάλειας; Πάλι νικήσατε τον κορωνοϊό και πανηγυρίσατε για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο, ρίξατε τα στάνταρ, καλλιεργήσατε τον εφησυχασμό;
Θυμάμαι τον Πρωθυπουργό πριν από ενάμιση μήνα να δίνει συνέντευξη στη γερμανική «Bild» και να λέει ότι φέτος θα έχουμε ένα κανονικό καλοκαίρι, έναν κανονικό Ιούλιο και Αύγουστο και τον υπουργό τουρισμού να δηλώνει ότι η θωράκιση της Ελλάδας απέναντι στη μετάλλαξη «Δέλτα» θα γίνει η καλύτερη διαφήμισή της. Και πού βρισκόμαστε σήμερα; Σήμερα βρισκόμαστε στο τέταρτο κύμα και οι ευθύνες σας είναι πλέον εγκληματικές, γιατί και πάλι βάλατε την επικοινωνία πάνω από την ουσία. Το σήμα χαλάρωσης για να εξυπηρετηθεί το αφήγημα της επιτυχίας, οδήγησε εκ νέου στην υποτίμηση του κινδύνου, με αποτέλεσμα να απειλούνται ξανά ζωές, με αποτέλεσμα να έχουμε καταστροφικά πισωγυρίσματα στην οικονομία. Οι πολίτες, οι εργαζόμενοι και οι επιχειρηματίες περιμένουν απαντήσεις και σχέδιο.
Αποφασίσατε προχθές ένα μίνι lockdown στη Μύκονο, μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού, με ό,τι σήματα αυτό δίνει στο εξωτερικό, διεθνώς για την πορεία του τουρισμού της χώρας σε όλη την επικράτεια. Όμως, εδώ έχω να θέσω κάποια ερωτήματα: Η Μύκονος έχει ποσοστό εμβολιασμού στους κατοίκους και στους εργαζομένους κοντά στο 95% και υποτίθεται ότι οι τουρίστες που φτάνουν στα νησιά περνάνε από ελέγχους.
Πώς τα καταφέρατε λοιπόν πάλι να τινάξετε στον αέρα τόσο τη δημόσια υγεία όσο και τον πιο διεθνώς εμβληματικό τουριστικό προορισμό της χώρας μέσα στην καρδιά της τουριστικής σεζόν; Πώς καταφέρατε πάλι οι πανηγυρισμοί σας να καταλήξουν σε ακόμα ένα φιάσκο σε βάρος της δημόσιας υγείας αλλά και σε βάρος εργαζομένων, επιχειρηματιών και τουριστών; Αυτό είναι το κανονικό καλοκαίρι που μας έταζε ο Πρωθυπουργός;
Κάνετε πάλι τα ίδια εγκληματικά λάθη. Αντί για υγειονομική θωράκιση των νησιών, αντί για εκτεταμένο testing και αξιόπιστη ιχνηλάτηση και επιτάχυνση των εμβολιασμών, εσείς πανηγυρίζατε, δίνατε συγχαρητήρια ο ένας στον άλλον! Λοιδορούσατε την πρόταση που καταθέσαμε για κατά προτεραιότητα εμβολιασμό εργαζομένων στον τουρισμό. Αρχίσατε τον εμβολιασμό των νησιωτών ενόψει τουριστικής περιόδου με καθυστέρηση. Αποτύχατε όμως -το κυριότερο είναι αυτό- να πείσετε τους πολίτες να εμβολιαστούν, ρίχνοντας νερό στο μύλο της αμφισβήτησης με τις παλινωδίες που κάνατε με το AstraZeneca και με τα χυδαία χαρτζιλίκια εξαγοράς νέων ανθρώπων.
Και διαρκώς πετάτε το μπαλάκι της ευθύνης αλλού, στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις που δεν κάνουν ελέγχους, σε επιχειρηματίες που δεν κάνουν ελέγχους. Το κράτος όμως είναι ανύπαρκτο. Ρωτήστε έναν άνθρωπο που έχει ταξιδέψει μέχρι σήμερα να σας πει για την παρωδία των ελέγχων.
Φτάσαμε στο σημείο λοιπόν τα νησιά μας και όχι μόνο η Μύκονος να έχουν τρομακτική αύξηση κρουσμάτων, ενώ σχεδόν το σύνολο των κατοίκων εκεί είναι εμβολιασμένοι. Αγνοήσατε την αυτονόητη ανάγκη ο ΕΟΔΥ να κάνει μαζικό testing σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς. «Κάντε self-test και η ευθύνη δική σας», αυτή είναι η απάντηση. Εσείς δεν έχετε καμία ευθύνη. Αυτό είναι το μήνυμα που στείλατε για το άνοιγμα του τουρισμού.
Αγνοήσατε την έκκλησή μας για ενίσχυση των δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του εθνικού συστήματος υγείας στα νησιά, αλλά ακόμα περισσότερο για την ανάγκη να προβλέψει η πολιτεία –είναι η δεύτερη χρονιά φέτος, έχουμε μάθει τα αδύναμα σημεία, έπρεπε να είχαμε μάθει- ξενοδοχεία καραντίνας στους τουριστικούς προορισμούς.
Το αποτέλεσμα είναι οι τουρίστες που νοσούν δεν έχουν πού να μείνουν και η χώρα διασύρεται διεθνώς. Είδατε τους δεκαοχτάχρονους που ξέμειναν μια μέρα σε ένα πάρκινγκ της Πάρου μην έχοντας πού να πάνε ή δεν τους είδατε; Ακούσατε αυτή την απίστευτη καταγγελία του πατέρα; Oικογένεια με μωρό παιδί που νόσησε μητέρα και προσπαθούσαν να βρουν πού να μείνουν στην Αλόννησο και έμειναν τελικά στο δρόμο διότι δεν υπήρχε ξενοδοχείο καραντίνας. Τα είδατε όλα αυτά; Τα ακούσατε όλα αυτά;
Ποιος λοιπόν είναι αυτός ο οποίος δυσφημεί τη χώρα στο εξωτερικό λέγοντας την αλήθεια; Εμείς, που τόσο καιρό σας λέμε προχωρήστε με συγκεκριμένες προτάσεις ώστε να προλάβουμε δυσμενείς επιπτώσεις ή εσείς που για άλλη μια χρονιά ανοίξατε τον τουρισμό χωρίς μέτρα, με προχειρότητα; Μόνο σαράντα ξενοδοχεία καραντίνας υπάρχουν στη χώρα, είναι δυνατόν να επαρκούν;
Και μέσα σε όλα αυτά η μόνιμη απάντησή σας όταν το πράγμα στραβώνει είναι ο διχασμός. Επιμένετε να μιλάτε διαρκώς για επιστροφή στην κανονικότητα μόνο για εμβολιασμένους. Με την άλλη Ελλάδα όμως, την άλλη μισή Ελλάδα -γιατί αυτή τη στιγμή είμαστε κοντά 45%- των ανεμβολίαστων, τι σκοπεύετε να κάνετε; Να την εξαφανίσετε; Και πώς πιστεύετε ότι εμείς, οι μισοί, οι εμβολιασμένοι, θα είμαστε ασφαλείς όταν οι άλλοι μισοί δεν θα είναι εμβολιασμένοι; Δεν έχετε ακούσει τόσο καιρό που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λέει ότι δεν μπορεί κανένας να είναι ασφαλής όταν δεν είναι όλοι ασφαλείς;
Τα βάζετε με τους νέους διαρκώς. Μα, αυτή τη στιγμή έχουμε πάνω από ένα εκατομμύριο ανεμβολίαστους που είναι από πενήντα χρονών και πάνω, δηλαδή στις κρίσιμες ηλικίες για να νοσήσουν. Και απειλείτε τον κόσμο. Οι ποινές και οι απειλές για τους μη εμβολιασμένους, δεν θα επιφέρουν κανένα αποτέλεσμα. Και η συζήτηση που ανοίξατε για υποχρεωτικό εμβολιασμό αποτελεί απόδειξη της αποτυχίας σας να πείσετε τους πολίτες. Διότι σπαταλήσατε ένα σκασμό χρήματα από το δημόσιο ταμείο για να έχετε τα κανάλια να λένε “τι αποτελεσματικός που είναι ο μεσσίας μας, ο κ. Μητσοτάκης”, και όχι “τι αποτελεσματικό που είναι το εμβόλιο” και να προσπαθούν να πείσουν τους πολίτες και να απαντήσουν στα ερωτήματα.
Και σας το λέω σήμερα για μια ακόμη φορά. Σταματήστε αυτή τη συζήτηση, τη διχαστική συζήτηση περί υποχρεωτικού εμβολιασμού. Προσπαθήστε να πείσετε τους πολίτες όχι να τους εκβιάσετε. Θα έχετε τα αντίθετα αποτελέσματα. Και αφήστε τον διχασμό και τους διαχωρισμούς. Διότι πέρα από κοινωνικά επικίνδυνο, είναι και υγειονομικά επικίνδυνο. Το εμβόλιο σώζει ζωές. Ο εμβολιασμός όλων μας είναι αναγκαίο όπλο απέναντι στη νόσο. Δεν πρέπει όμως να δίνετε την εντύπωση ακόμα και σε έναν εμβολιασμένο ότι δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο, ότι μπορεί να συνωστίζεται και να διασκεδάζει χωρίς μάσκα σε κλειστούς χώρους. Είναι λάθος.
Δείτε τα στοιχεία που παρουσίασε χθες το υπουργείο υγείας της Βρετανίας. Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών που νοσούν στα βρετανικά νοσοκομεία είναι εμβολιασμένοι και μάλιστα δύο φορές. Σίγουρα αν δεν είχαν εμβολιαστεί, θα είχαν αλλιώς χειρότερη τύχη και σίγουρα η πλειοψηφία όσων εμβολιάζονται αποφεύγει την νόσηση. Ωστόσο, μην δίνετε σήμα απόλυτης χαλάρωσης όσο ο ιός είναι ανάμεσά μας. Και σταματήστε επιτέλους αυτή την ανοησία με τους διαχωρισμούς, τις απειλές και τον διχασμό.
Έρχομαι στα θέματα του νομοσχεδίου. Αρχικά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε κύριε Σκρέκα, κύριε υπουργέ, ότι είναι πολύ σοβαρά ζητήματα αυτά για να αντιμετωπίζονται με τροπολογίες της τελευταίας στιγμής και στο πόδι. Εγώ απ’ ότι μαθαίνω χθες βράδυ έγινε της τροπολογίας το κάγκελο, να με συγχωρήσετε για την έκφραση. Και πέραν –θα πω για την ουσία- του γεγονότος ότι και νομοτεχνικά είναι προβληματικές και επί της ουσίας είναι προβληματικές, νομίζω ότι δεν δίνετε το ορθό σήμα όχι μονάχα για τις διαδικασίες καλής νομοθέτησης, αλλά γιατί το θέμα το οποίο συζητάμε που άπτεται του γενικότερου μεγάλου ζητήματος προστασίας του περιβάλλοντος, είναι ένα θέμα το οποίο θα έπρεπε όλους να μας βρίσκει σε σύμπνοια για την κρισιμότητά του αλλά και να δίνουμε και χρόνο ουσιαστικής διαβούλευσης.
Τα ζητήματα της κλιματικής κρίσης, της κλιματικής αλλαγής είναι μείζονα ζητήματα. Και αν δεν θέλουμε να τα έχουμε στην προτεραιότητα της ατζέντας μας, μας τα βάζει η ίδια η ζωή. Κοιτάξτε τι έγινε αυτές τις μέρες στην κεντρική Ευρώπη και στη δυτική Ευρώπη με τους εκατοντάδες νεκρούς -εκατόν ογδόντα έχει φτάσει ο αριθμός- και τις εκτεταμένες καταστροφές στη Γερμανία και στο Βέλγιο. Και βεβαίως βλέπουμε και στη χώρα μας φαινόμενα και παλαιότερα και σήμερα που μας κάνουν να συνειδητοποιούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση και οφείλουμε να δράσουμε χωρίς καθυστερήσεις.
Και γι’ αυτό θα ήθελα σε αυτό το σημείο και εισαγωγικά να πω ότι ο κλιματικός νόμος για τον οποίο ο Πρωθυπουργός δεσμεύθηκε στη Βουλή, είναι κάτι που επείγει και δεν έχετε δώσει ακόμα κείμενο σε διαβούλευση. Η Ελλάδα δεν μπορεί να μείνει πίσω περιμένοντας. Ο κλιματικός νόμος αποτελεί για εμάς σημαντικό τμήμα των προγραμματικών μας δεσμεύσεων. Έχουμε ήδη ανακοινώσει ότι στηρίζουμε την από τα κάτω προετοιμασία του κλιματικού νόμου. Το έχουμε δηλώσει και στις περιβαλλοντικές ΜΚΟ και στη Βουλή και θα υπερασπιστούμε μια τέτοια διαδικασία. Γιατί για μας –επαναλαμβάνω- ο κλιματικός νόμος και ειδικά η πράσινη κλιματική μετάβαση θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από όρους ενεργειακής δικαιοσύνης και δημοκρατίας. Και αυτό έχει να κάνει και μέσα από τον τρόπο με τον οποίο συζητάμε και αποφασίζουμε.
Ας πάμε όμως στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον χώρο της ενέργειας και στις παρεμβάσεις που επιχειρείτε, εκεί που πραγματικά αποδεικνύεται ότι μάλλον είσαστε ιδεοληπτικοί και ίσως κοντόφθαλμοι απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής. Πρώτο σκέλος είναι οι ιδιωτικοποιήσεις. Μοναδική στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας στον ενεργειακό τομέα είναι οι ιδιωτικοποιήσεις σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος και της κοινωνίας. Και σε αυτό το νομοσχέδιο φέρνετε μια νομοθετική ρύθμιση για να εκχωρήσετε, για να ξεπουλήσετε άλλη μια κρίσιμη υποδομή για την πράσινη μετάβαση, τον διαχειριστή του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, τον ΔΕΔΔΗΕ.
Το κάνετε αυτό αφού πρώτα, να τα θυμίσουμε και αυτά, δώσατε χρυσά μπόνους -όχι εσείς, αλλά ο προηγούμενος, ο προκάτοχός σας- εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ στα γαλάζια παιδιά στη ΔΕΗ στο ΔΕΔΔΗΕ, τα οποία πληρώνουν φυσικά οι καταναλωτές με πολύ σημαντικές αυξήσεις που έχουν δει στον λογαριασμό τους και ενώ στις 15 Ιουλίου κατατέθηκαν δεσμευτικές προσφορές για την πώληση του 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών και ολοκληρώσατε έτσι άλλο ένα βήμα για την εκχώρηση του δικτύου φυσικού αερίου σε ιδιώτη.
Ακυρώνετε με δυο λόγια όλα όσα καταφέραμε κάτω από πολύ σκληρή πίεση τότε απέναντι στους δανειστές, δηλαδή τον δημόσιο έλεγχο στα ενεργειακά δίκτυα. Και τον ακυρώνετε χωρίς να έχετε καμία πίεση -μαρτυράτε δίχως ξύλο, που λέει η παροιμία- δίχως καμία πίεση από καμία δανειακή σύμβαση, από κανένα μνημόνιο, από κανένα πρόγραμμα, από καμία οδηγία ή από καμία άλλη υποχρέωση της χώρας.
Ένα ιδιωτικό μονοπώλιο θα είναι πλέον αυτό που θα αποφασίζει με βάση φυσικά το κέρδος του ιδιώτη και θα αποφασίζει αν και ποιά νοικοκυριά και ποιές επιχειρήσεις, σε ποιές περιοχές της Ελλάδας θα έχουν πρόσβαση στο φυσικό αέριο. Δημιουργείτε με αυτόν τον τρόπο περιφερειακές ανισότητες και θέτετε σε κίνδυνο και την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου στη χώρα καθώς το κριτήριο, επαναλαμβάνω, θα είναι μόνο τα κέρδη του ιδιώτη. Παραδίδετε ένα στρατηγικό εργαλείο της πολιτείας στην κατεύθυνση της πράσινης μετάβασης και του μετασχηματισμού του ενεργειακού μας συστήματος και μάλιστα το παραδίδετε με προίκα.
Δεύτερο σκέλος είναι η αγορά και το κόστος ενέργειας. Θεσπίζετε εδώ με καθυστέρηση μηχανισμό παρακολούθησης και εποπτείας αγορών από τη ΡΑΕ, τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Το κάνετε αφού πρώτα εκτοξεύσατε την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και για τις επιχειρήσεις και για τα νοικοκυριά και μετά τα ρεκόρ χονδρικής και την αισχροκέρδεια όλο το 2020 αφού αφήσατε τη χειραγώγηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος ανεξέλεγκτη.
Και θέλω, κύριε υπουργέ, να σας προειδοποιήσω ότι μετά το καλοκαίρι τόσο οι καταναλωτές, τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις θα δουν νέες μεγάλες, τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς τους. Και αυτές οι τεράστιες αυξήσεις στους λογαριασμούς έρχονται σε μια εποχή που η αγοραστική δύναμη, το εισόδημα των εργαζομένων και των νοικοκυριών έχει πέσει πολύ χαμηλά. Και με αυτό τον τρόπο διαψεύδεται κάθε προσδοκία που υπήρχε όταν εκλεγήκατε, τάζοντας στον ελληνικό λαό ότι δήθεν θα δημιουργήσετε προοπτικές για καλύτερες δουλειές και καλύτερη ζωή με λιγότερους φόρους. Γιατί όταν ανεβαίνει η τιμή του ρεύματος και ταυτόχρονα ζούμε αυτή την έκρηξη της ακρίβειας και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης και το εισόδημα παραμένει χαμηλό, στάσιμο ή χαμηλώνει ακόμα περισσότερο αντιλαμβάνεστε ότι οι συνθήκες τόσο για τη μεσαία τάξη όσο και για τον εργαζόμενο λαό, για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών είναι συνθήκες δραματικές.
Τρίτο σκέλος το μπάχαλο, επιτρέψτε μου την έκφραση, στον χώρο των ανανεώσιμων πηγών, των ΑΠΕ. Πλέον στην αγορά των ΑΠΕ επικρατούν συνθήκες άγριας δύσης χωρίς κανόνες ιδιαίτερα μετά τον περίφημο νόμο Χατζηδάκη, τον περιβαλλοντοκτόνο, όπως είπαμε εμείς.
Και θέλω να ρωτήσω, κύριε υπουργέ, εσείς δεν μας λέγατε ότι με τον νόμο Χατζηδάκη απλοποιείτε τις διαδικασίες των έργων ΑΠΕ; Τώρα γιατί έρχεστε εκ των υστέρων να το διορθώσετε, αφού τον απλοποιήσατε, και να το διορθώσετε με την περιβόητη εγγυητική επιστολή, δίνοντας δηλαδή τη δυνατότητα μόνο στις μεγάλες επιχειρήσεις να πάρουν άδειες και φυσικά στις τράπεζες να εξοικονομήσουν, να βγάλουν κάποια κέρδη; Δηλαδή συνεχίζετε να πορεύεστε χωρίς κανένα σχέδιο για αυτό που εμείς ονομάζουμε ενεργειακή δημοκρατία και είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουμε στην πράσινη μετάβαση.
Αυτοδιαψεύδεται πλήρως το αφήγημα σας περί δήθεν απλοποίησης και επιτάχυνσης της διαδικασίας αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, που χρησιμοποιούσατε τότε. Σας είχαμε προειδοποιήσει τότε ότι όχι απλά δεν θα επιταχυνθεί η διαδικασία, αλλά κινδυνεύετε να δημιουργήσετε υπερθέρμανση στην αγορά. Και, όπως όλοι οι παράγοντες της αγοράς σήμερα παραδέχονται, δημιουργείτε χώρο σε επενδυτές που είδαν φως και μπήκαν.
Τώρα προσπαθείτε να μαζέψετε τη φούσκα, που θέτει σε κίνδυνο την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, αφού ξεσηκώνονται οι τοπικές κοινωνίες ενάντια στις ΑΠΕ και αυτό είναι κρίσιμο και πολύ επικίνδυνο φαινόμενο. Αποτέλεσμα; Κανείς να μην ξέρει σήμερα πού μπορούν να χωροθετηθούν έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Και αυτό, επαναλαμβάνω, θέτει σε μεγάλο κίνδυνο την πράσινη μετάβαση στη χώρα διότι η πράσινη μετάβαση πρέπει να βρει τη συναίνεση της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας και όχι να βρεθούμε και εκεί απέναντι σε αρνητές, όπως βρισκόμαστε σήμερα και με θέματα που αφορούν τη δημόσια υγεία.
Και δυστυχώς η καταστροφική πολιτική σας για το περιβάλλον δεν σταματά εκεί. Στον τομέα των απορριμμάτων και της ανακύκλωσης μέσα στις διατάξεις των οδηγιών βάζετε τις βαθιά αντιπεριβαλλοντικές και αδιαφανείς επιλογές που έχετε κάνει τα δύο τελευταία χρόνια, την καύση απορριμμάτων, την ιδιωτικοποίηση διαχείρισής τους και την καθυστέρηση της ανακύκλωσης, όπου υπάρχουν καταγγελίες και για σκάνδαλα τα οποία φυσικά θα τα συζητήσουμε, σκάνδαλα εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Κάνατε έναν εθνικό σχεδιασμό με προσχηματική διαβούλευση τον Αύγουστο του 2020 χωρίς να έρθει στη Βουλή, τον οποίο κατήγγειλαν οι ΜΚΟ, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, σε σχέση με την προώθηση της καύσης. Με τις μεθοδεύσεις σας τα πάντα έχουν κολλήσει. Οι δήμοι δεν παίρνουν εξοπλισμό ανακύκλωσης από τα συστήματα ανακύκλωσης. Δεν προχωράει η χωριστή συλλογή και η χώρα κινδυνεύει από νέα πρόστιμα.
Με δυο λόγια θα το πω: Η χώρα οπισθοδρομεί σε ό,τι αφορά την εφαρμογή καίριων μεταρρυθμίσεων, μεταρρυθμίσεις που προχώρησε η δική μας κυβέρνηση σε ό,τι αφορά, επαναλαμβάνω, τη διαχείριση των αποβλήτων. Οι πολίτες ακούνε για διαλογή στην πηγή, αλλά διαλογή στην πηγή δεν βλέπουν.
Και μια τελευταία παρατήρηση σε ό,τι έχει να κάνει με τα ζητήματα του νομοσχεδίου που αφορούν τη χωροταξία και την πολεοδομία. Στο νομοσχέδιο αποδεικνύεται η άποψη που διαθέτετε για τον χωρικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Είναι διατάξεις αποσπασματικές και χύμα στην προσπάθειά σας, μάλλον, να ικανοποιήσετε συμφέροντα. Είναι φανερό ότι δεν θέλετε σαφείς κανόνες, αλλά α λα καρτ σχεδιασμό και με τους πολίτες στις περισσότερες περιπτώσεις ομήρους αυτού του σχεδιασμού. Δίνονται διάφορες παρατάσεις με πιο χτυπητή την παράταση για την εκπόνηση του ειδικού χωρικού σχεδίου στο Μάτι από το Τεχνικό Επιμελητήριο για το οποίο ο κ. Μητσοτάκης είχε δεσμευθεί για λύση –θυμίζω- μέχρι το καλοκαίρι του 2020 και έχουμε καλοκαίρι του 2021 τώρα. Εσείς δίνετε παράταση για άλλον έναν χρόνο. Τροποποιούνται συνεχώς διατάξεις που αφορούν τον τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών, τους όρους δόμησης με προχειρότητα που βραχυκυκλώνει τις υπηρεσίες δόμησης, τους μηχανικούς και την οικοδομική δραστηριότητα εφόσον κάθε τρεις μήνες αλλάζει ο οικοδομικός κανονισμός. Και με τις τραγικές και απαράδεκτες τροπολογίες, που αναφέρθηκα αρχικά, που βάλατε χθες τη νύχτα από το παράθυρο, αλλάζετε πάλι τη νομοθεσία για θέματα εκτός σχεδίου δόμησης.
Αλλά το αποκορύφωμα, και κλείνω με αυτό, είναι ότι φτιάχνετε στο νομοσχέδιο αυτό ένα μεγαλοπρεπές παράθυρο ώστε να ακυρώνεται ο σχεδιασμός σε μια περιοχή και ο κάθε ενδιαφερόμενος να κάνει μία μελέτη που θα αλλάζει και τις χρήσεις γης και τους συντελεστές δόμησης.
Θα σας το πω λοιπόν με δυο λόγια, κύριε υπουργέ, κύριοι της κυβέρνησης, έχετε αναγάγει το ρουσφέτι σε επιστήμη και το νομοθετείτε επιπλέον, αυτό κάνετε με αυτό το νομοσχέδιο. Δυστυχώς όμως αυτό θα το πληρώσει πολύ ακριβά το περιβάλλον, αλλά και η ανάπτυξη.
Εν κατακλείδι με την ίδια προχειρότητα και με τον ίδιο ερασιτεχνισμό που αντιμετωπίζετε την πανδημία, την υγειονομική κρίση, με την ίδια σκοπιμότητα με την οποία εξυπηρετείτε ιδιωτικά συμφέροντα στον χώρο της παιδείας, άρα με την ίδια προχειρότητα και με την ίδια σκοπιμότητα αντιμετωπίζετε και το μείζον θέμα της κλιματικής κρίσης και του περιβάλλοντος.
Είστε λοιπόν μια κυβέρνηση επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία. Είστε μια κυβέρνηση επικίνδυνη για τη νέα γενιά και το αύριο του τόπου αφού στερείτε τη γνώση για χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες, νέους ανθρώπους. Είστε μια κυβέρνηση επικίνδυνη και για το περιβάλλον και για τον φυσικό πλούτο της χώρας.
Όσο γρηγορότερα, λοιπόν, δοθεί η εναλλακτική λύση στον τόπο, τόσο το καλύτερο για τον ελληνικό λαό, για το φυσικό περιβάλλον και την κοινωνική συνοχή.
Σας ευχαριστώ.