Στην ανάγκη επαναπροσέγγισης από την Αριστερά των οραμάτων και των αξιών της πολιτικής, το κρίσιμο ζήτημα της οικονομίας και του παραγωγικού μοντέλου που πρέπει να δημιουργεί στοιχεία βιωσιμότητας και ανθεκτικότητας, τα εθνικά θέματα, τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

αλλά και για την ανάγκη η Κεντροαριστερά να εμπνεύσει ξανά σήμερα τους νέους ανθρώπους με οράματα, ιδέες και αξίες, αναφέρθηκε ο Αλέξης Τσίπρας στην εφ’ όλης της ύλης συζήτηση που είχε στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ Δελφών με τον δημοσιογράφο Απόστολο Μαγγηριάδη.

Ο πρώην πρωθυπουργός αναφερόμενος στην Αριστερά «με την πληθυντική της έννοια», επεσήμανε ότι πρέπει να επαναπροσεγγίσει τα οράματα και τις αξίες της πολιτικής, να δώσει νόημα στην πολιτική και όχι μόνο στην επικοινωνία και κυρίως να αντιμετωπίσει το κρίσιμο αίσθημα της ανασφάλειας και του φόβου, επαναπατρίζοντας την έννοια της ασφάλειας. «Δεν μπορούμε να χαρίσουμε την έννοια της ασφάλειας στην δεξιά και την ακροδεξιά», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Σχολιάζοντας το διακύβευμα των ευρωεκλογών στην Ελλάδα ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε δύο κεντρικά ζητήματα. Τον ορατό κίνδυνο ανόδου της ακροδεξιάς αλλά και την ανάγκη το πολιτικό σύστημα να επανισρορροπίσει. «Δηλαδή να έχουμε μια αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία θα είναι σε θέση να διεκδικήσει με αξιώσεις την κυβέρνηση στον επόμενο γύρο των εθνικών εκλογών, άρα να έχει ένα αποτέλεσμα εκλογικό. Να αξιοποιήσει την ετεροχρονισμένη φθορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη για τις δικές της επιλογές», επεσήμανε ο πρώην πρωθυπουργός.

Ο Αλέξης Τσίπρας σε ερώτηση που δέχθηκε για την οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας σημείωσε ότι «οι προϋποθέσεις για να έχουμε σήμερα θετικά μακροοικονομικά μεγέθη είχαν τεθεί στην περίοδο της διακυβέρνησης 2015 – 2019, όπου αποκτήσαμε πρόσβαση στις αγορές, όπου αυξήσαμε την αξιοπιστία μας, φτιάξαμε ένα μαξιλάρι ασφαλείας, επανήλθαμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ρυθμίσαμε το χρέος».

Παράλληλα ο πρώην πρωθυπουργός έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι πολλά από τα σημερινά ποιοτικά στοιχεία στην οικονομία είναι αυτά που μας οδήγησαν στην κρίση και ιδίως το παραγωγικό μοντέλο και έθεσε το μείζον θέμα της ανάπτυξης με δικαιοσύνη αναφέροντας χαρακτηριστικά:

«Και αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι ότι οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης δεν διαχέονται με δικαιοσύνη στην ελληνική κοινωνία. Το ότι παράγεται πλούτος σε ένα περιορισμένο μέγεθος ποσοστιαία και αυτός καταναλώνεται και ανατροφοδοτεί την ανάπτυξη, αυτό δεν είναι βιώσιμο. Δεν δημιουργεί στοιχεία ούτε βιωσιμότητας ούτε ανθεκτικότητας».

Η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης

«Δεν έχω δει καμία ουσιαστική πρωτοβουλία της ΕΕ στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης των δικών της γεωπολιτικών στόχων», σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας αναφερόμενος στην προοπτική της Ευρώπης και επεσήμανε ότι η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης που είναι μια κρίσιμη έννοια «δεν διασφαλίζεται μονοσήμαντα, ενισχύοντας τον αμυντικό της προϋπολογισμό, την αποτρεπτική της ικανότητα, εντασσόμενη όμως αυτή η αμυντική της ικανότητα στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς τρίτων. Των Ηνωμένων Πολιτειών, για παράδειγμα».
Ο πρώην πρωθυπουργός συνεχίζοντας την κριτική στην ΕΕ, σημείωσε ότι η Ευρώπη εκ των πραγμάτων δεν μπορεί παρά να είναι συνυφασμένη με την έννοια του κράτους δικαίου, της ειρήνης και της σταθερότητας. «Θα περίμενα λοιπόν να είναι πιο δραστήρια στην κατεύθυνση των διπλωματικών πρωτοβουλιών, ώστε να σταματήσει η παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας υπογραμμίζοντας ότι «θα περίμενα μια σοβαρή πρωτοβουλία, ειρηνευτική για εκεχειρία στη Γάζα. Όταν έχουμε πάνω από 35.000 νεκρούς, εκ των οποίων το 70% λένε ότι είναι άμαχοι, ο ίδιος ο Μπορέλ είπε ότι είναι άμαχοι. Ούτε απεσταλμένο δεν έχει ορίσει η ΕΕ διαμεσολαβητή για το Κυπριακό, ενώ είναι άβουλη στην προοπτική διεύρυνσης των Δυτικών Βαλκανίων. Άρα θεωρώ ότι έχει ένα πολύ σημαντικό έλλειμμα αυτή τη στιγμή στη στρατηγική αυτονομίας της η Ευρώπη».

«Χάνουμε κρίσιμο χρόνο στα εθνικά θέματα»

Ο Αλέξης Τσίπρας αναφερόμενος στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής πρόταξε τις πρωτοβουλίες που πήρε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, επισημαίνοντας ότι άνοιξε τον στρατηγικό διάλογο με τις ΗΠΑ και ενώ τα ηνία της χώρας είχε ο Ντόναλντ Τραμπ και παράλληλα την ανάπτυξη συνεργασίας, με Ισραήλ, Κύπρο και Ηνωμένες Πολιτείες. Χαρακτήρισε τον East Med, πολύ μεγάλη επιτυχία και στη συνέχεια ανέδειξε τα δύο πρόσωπα των ΗΠΑ.

«Επί Τραμπ όμως, επίσης αργότερα είδαμε το Τουρκολυβικό και είδαμε την αδιαφορία της αμερικανικής κυβέρνησης για το Oruc Reis που έκανε βόλτες στο Αιγαίο. Είδαμε την αδιαφορία για τον Έβρο. Είδαμε δηλαδή δύο όψεις της κυβέρνησης Τραμπ. Άρα είναι στο χέρι της δικής μας εξωτερικής πολιτικής και της δικής μας στρατηγικής και της ευρωπαϊκής στρατηγικής πώς θα χειριστεί κάτι το οποίο είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο».

Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά, ο πρώην πρωθυπουργός εξήγησε τη στρατηγική της Τουρκίας η οποία έχει σαφείς θέσεις είτε κλιμακώνει την ένταση είτε επιχειρεί την αποκλιμάκωσή της. Όπως ανέφερε, σε αυτή τη φάση υπάρχει αποκλιμάκωση της έντασης και η Τουρκία θέλει να αξιοποιήσει αυτή την αποκλιμάκωση προκειμένου να επιχειρήσει τον επαναπροσδιορισμό των σχέσεών της τόσο με τις ΗΠΑ, την Ευρώπη αλλά και με τις χώρες της περιοχής.

Ο Αλέξης Τσίπρας επεσήμανε όμως ότι το θέμα είναι ποια είναι η δικιά μας στρατηγική θέτοντας τα εξής ερωτήματα:

-Πώς φανταζόμαστε τη χώρα να συμβιώνει με έναν γείτονα ο οποίος διαρκώς και γίνεται πιο ισχυρός και παραμένει άτεγκτος σε σχέση με τις διεκδικήσεις του, πολλές εκ των οποίων είναι πέρα και έξω από το πλαίσιο του διεθνούς δικαίου;
-Θέλουμε να αναβάλουμε την προοπτική διεκδίκησης μιας δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης των διαφορών μας; Θέλουμε να επισπεύσουμε;

-Διεκδικούμε μια λύση η οποία να είναι στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, χωρίς όμως υποχωρήσεις σε κρίσιμα ζωτικής σημασίας θέματα που αφορούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα;

«Δεν είναι απολύτως σαφές», είπε ο πρώην πρωθυπουργός σχολιάζοντας τη στάση της κυβέρνησης στο μείζον ζήτημα της στρατηγικής της χώρας στα ελληνοτουρκικά.

Αναφερόμενος στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο Αλέξης Τσίπρας επεσήμανε ότι είχε σαφείς στόχους και στρατηγική ενώ περιέγραψε τις κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη που χαρακτηρίζονται από απουσία συνεκτικής στρατηγικής και αναβλητικότητα.

«Πλέον βλέπουμε από τη μια τον κύριο Μητσοτάκη ένα μεγάλο διάστημα της προηγούμενη τετραετία να είναι πολύ σε ένταση και να κατηγορεί τους πολιτικούς του αντιπάλους ότι είναι εθνική εξαίρεση, και μετά, όταν καλμάρει η Τουρκία, να βγαίνει και να λέει πάμε να κάνουμε τώρα υποχωρήσεις. Αυτό δεν αποτελεί μια συνεκτική στρατηγική, κατά τη γνώμη μου. Νομίζω ότι η πολιτική της αναβλητικότητας δεν οδηγεί πουθενά», σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

Αναφερόμενος στην επόμενη μέρα ο πρώην πρωθυπουργός σημείωσε ότι η χώρα «θα έπρεπε να αξιοποιήσει αυτή την περίοδο που η Τουρκία θέλει να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με τους συμμάχους της, προκειμένου να τη δεσμεύσει σε ένα πλαίσιο επίλυσης των διαφορών στη βάση του διεθνούς δικαίου. Διότι όταν αποκαταστήσεις τις σχέσεις, θα ξαναγυρίσει την ένταση. Άρα λοιπόν, θεωρώ ότι χάνουμε κρίσιμο χρόνο. Θεωρώ, και το έχω πει από το 2021 ότι θα έπρεπε να συνδέσουμε την προοπτική της Χάγης που είναι η επίλυση στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, με την αναθεώρηση τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία; Δηλαδή η ευρωτουρκική σχέση να είναι συνδεδεμένη με την καλή γειτονία και την επίλυση των διαφορών στη βάση του διεθνούς δικαίου».

Η παραμονή στην Ευρωζώνη και η αναδιάρθρωση του χρέους

Στις τεράστιες ευθύνες της Γερμανίας κατά την χρηματοπιστωτική κρίση και την κρίση χρέους, αναφέρθηκε ο Αλέξης Τσίπρας επισημαίνοντας ότι το 2008-2009 είχε ένα πολύ μικρό μέρος του χρέους της ΕΕ, σημειώνοντας ότι «ο Σόιμπλε θέλησε να ρίξει όλο το πολιτικό του βάρος πάνω στην Ελλάδα, για να κρύψει έτσι τα δικά του λάθη».

Αναφερόμενος στην κρίσιμη διαπραγμάτευση επί πρωθυπουργίας του, ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε ότι η Ελλάδα το 2018 τα κατάφερε, κάτι που φαινόταν ανέφικτο το 2015.

«Και να παραμείνει στην Ευρωζώνη και να ολοκληρώσει τα προγράμματα, δύσκολων κάποιων εκ των οποίων όμως αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και να βγει στις αγορές εξασφαλίζοντας αναδιάρθρωση του χρέους που μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε με το κεφάλι πάνω από το νερό, τουλάχιστον για μια δεκαετία ακόμα. Δεν θα είναι εσαεί».
Όπως εξήγησε, το 2015 η εξέλιξη αυτή όχι μόνο δεν ήταν δεδομένη αλλά δεν ήταν καν πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Ήρθε στο τραπέζι μαζί με ένα χρηματοδοτικό πακέτο που έδινε τη δυνατότητα να ολοκληρώσουμε το πρόγραμμα, να αποπληρώσουμε τα χρέη και με αναδιάρθρωση του χρέους, μετά τη δραματοποίηση την έντονη του δημοψηφίσματος του 2015, που έδωσε τη δυνατότητα και στην πλευρά των δανειστών να κάνουν ένα βήμα πίσω και στην πλευρά τη δική μας να κάνουμε ένα βήμα πίσω», επεσήμανε ο Αλέξης Τσίπρας.

«Πρέπει να εμπνεύσουμε ξανά τους νέους ανθρώπους, τον κόσμο, με οράματα, ιδέες, αξίες»

Ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη αναστοχασμού συλλογικά και προσωπικά με δεδομένη την σημαντική παρακαταθήκη που υπάρχει επισημαίνοντας ότι πρέπει «αι να δω αυτοκριτικά στιγμές αυτής της περιόδου, αλλά και να εξηγήσω νηφάλια κάποιες στιγμές, οι οποίες στο δημόσιο διάλογο δεν εξηγήθηκαν ορθά ή παρερμηνεύτηκαν».

Όσον αφορά στην Κεντροαριστερά ο πρώην πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι το κρίσιμο θέμα σήμερα είναι η παραγωγή πολιτικής και τη προσπάθεια επαναπροσέγγισης της σημασίας της πολιτικής. «Πρέπει να μιλήσουμε ξανά και να εμπνεύσουμε τους νέους ανθρώπους, τον κόσμο, με οράματα, με ιδέες, με αξίες», τόνισε.

Αναφερόμενος στα περί επανεκκίνησης, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «Rebranding στις αξίες που πρεσβεύω και υπηρετώ δεν θα κάνω. Διότι θεωρώ ότι συνεχίζω να πρεσβεύω και να υπηρετώ αξίες που με έφεραν στο πολιτικό προσκήνιο και μου έδωσαν τη δυνατότητα να κάνω σημαντικά πράγματα και για τη χώρα μου και για τις ιδέες μου. Να παλεύω για μια δικαιότερη κοινωνία, για περισσότερη δικαιοσύνη, για λιγότερη εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για την ειρήνη, για τη βιώσιμη ανάπτυξη, για ένα πιο δίκαιο κοινό μας μέλλον».