Η διακεκριμένη σχεδιάστρια, εικαστικός και designer, Ευγενία Μανωλιουδάκη, φιλοτέχνησε το Βραβείο Ειρήνης Πρεσπών για το 2025 το οποίο θα απονεμηθεί από το Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα στους δύο Παλαιστίνιους και του δύο Ισραηλινούς δημιουργούς του πολυβραβευμένου ντοκιμαντέρ «No Other Land».
Το Βραβείο – γλυπτό είναι το χέρι με το σήμα της νίκης, γραμμικό στον χώρο, εμπνευσμένο από το έργο του Γιάννη Ψυχοπαίδη που αποτελεί και το σήμα της Διεθνούς Διάσκεψης.
Είναι κατασκευασμένο από ανακυκλωμένο αλουμίνιο, χυτευμένο με την παραδοσιακή μέθοδο στην άμμο. Το υλικό του βραβείου, καθώς και ο τρόπος χύτευσης, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις αξίες που πρεσβεύει η Διάσκεψη για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
«Ήθελα το βραβείο να αντανακλά αυτή τη βαθιά κοινή ανθρώπινη υπόσταση. Το σύμβολο της Νίκης να λειτουργεί ταυτόχρονα και ως σύμβολο ελπίδας», επισημαίνει η κ. Μανωλιουδάκη.
Όσον αφορά στο μήνυμα που στέλνει μέσω της δημιουργίας της, η διακεκριμένη εικαστικός, σχεδιάστρια και designer σημειώνει ότι «η ειρήνη δεν είναι αποτέλεσμα σιωπής, αλλά αποτέλεσμα συνάντησης. Και η τέχνη είναι ένας από τους πιο δυνατούς τόπους αυτής της συνάντησης» και υπογραμμίζει ότι «Η τέχνη –η αληθινή, άφοβη τέχνη– δεν χτίζει τείχη, χτίζει γέφυρες».
Με σπουδές στο Jewellery Design & Sculpture London Guidhall University η κ. Μανωλιουδάκη συνδυάζει στις δημιουργίες της στοιχεία γλυπτικής, σχεδιασμού αντικειμένων και εφαρμοσμένης τέχνης, με έμφαση στην αισθητική και τη λειτουργικότητα.
Το 1996, ίδρυσε μαζί με τον αδελφό της, Ανδρέα Μανωλιουδάκη, την M art, μια πρωτοποριακή εταιρεία που συνδυάζει την τέχνη με την εκπαίδευση, τον σχεδιασμό και τη φιλανθρωπία. Η M art έχει διοργανώσει πολυάριθμες εκθέσεις, εικαστικά εργαστήρια για παιδιά και συνεργασίες με εταιρείες και οργανισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, προωθώντας την ιδέα ότι η τέχνη μπορεί να ενσωματωθεί στην καθημερινή ζωή.
Αναλυτικά η συνέντευξη της Ευγενίας Μανωλιουδάκη
Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για τη διαδικασία έμπνευσης και δημιουργίας του Βραβείου αλλά και για ποιο μήνυμα θέλετε να μεταφέρετε
Η έμπνευση ήρθε σχεδόν φυσικά, αντλώντας αφορμή από το σήμα του Ινστιτούτου Αλέξη Τσίπρα, έργο του ζωγράφου Γιάννη Ψυχοπαίδη. Το σύμβολο της Νίκης να λειτουργεί ταυτόχρονα και ως σύμβολο ελπίδας.
Ήθελα το βραβείο να αντανακλά αυτή τη βαθιά κοινή ανθρώπινη υπόσταση.
Χρησιμοποίησα υλικά που παραπέμπουν στη βιωσιμότητα αλλά και στο αιώνιο: χυτευμένο μέταλλο από ανακυκλωμένο αλουμίνιο, δουλεμένο στο χέρι.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η ειρήνη δεν είναι αποτέλεσμα σιωπής, αλλά αποτέλεσμα συνάντησης. Και η τέχνη είναι ένας από τους πιο δυνατούς τόπους αυτής της συνάντησης».
Η σύνδεσή σας με τους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ «No Other Land» μέσω του Βραβείου Ειρήνης Πρεσπών έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Τι σηματοδοτεί για εσάς;
Μέσα από την τέχνη μου, ένιωσα ότι συνομιλώ με αυτούς τους δημιουργούς· πως συμμετέχω κι εγώ, με τον δικό μου τρόπο, σε αυτό το κάλεσμα για δικαιοσύνη, για συμφιλίωση, για ειρήνη.
Το γεγονός ότι το Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα επέλεξε να απονείμει το Βραβείο Ειρήνης Πρεσπών σε αυτούς τους τέσσερις ανθρώπους –δύο Ισραηλινούς και δύο Παλαιστίνιους– ενσαρκώνει μια εξαιρετικά σπάνια στιγμή: μια στιγμή όπου ο κοινός αγώνας για την αλήθεια υπερβαίνει τα σύνορα, τις ταυτότητες, τις πληγές.
Πιστεύετε ότι η τέχνη μπορεί να ανοίξει τα μάτια και την καρδιά των ανθρώπων, ακόμα κι αν προέρχονται από, επί δεκαετίες, εχθρικά «στρατόπεδα»;
Το πιστεύω βαθιά. Η τέχνη –η αληθινή, άφοβη τέχνη– δεν χτίζει τείχη, χτίζει γέφυρες. Δεν ζητά ταυτότητα, δεν επιβάλλει στρατόπεδο. Μιλά μια γλώσσα που όλοι, ενστικτωδώς, καταλαβαίνουμε:
Αυτό κάνει και το «No Other Land»: δεν μας δείχνει έναν εχθρό, μας δείχνει έναν άνθρωπο. Και σε αυτή την αναγνώριση –στο ότι «ο άλλος» είναι κι αυτός κάποιος που πονά και αγαπά– αρχίζει η πιθανότητα για συμφιλίωση.
Πολλοί νιώθουν ότι ζούμε μια δυστοπική εποχή, κυριαρχημένη από οργή και απογοήτευση. Έχουν σήμερα χώρο να ακουστούν οι καλλιτέχνες; Έχουν ρόλο;
Περισσότερο από ποτέ. Σε εποχές βουβής βίας και θορυβώδους παραπληροφόρησης, η φωνή του καλλιτέχνη –όταν είναι ειλικρινής και όχι προσχηματική– γίνεται πράξη αντίστασης. Ο δημιουργός δεν είναι πολυτέλεια· είναι ανάγκη. Γιατί ακόμα και όταν δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις, έχει τη γενναιότητα να θέσει τα σωστά ερωτήματα.
Ξέρω ότι είναι δύσκολο να «ακουστείς» σήμερα μέσα στον καταιγισμό του θορύβου. Αλλά πιστεύω ότι η τέχνη βρίσκει τον τρόπο να διαπερνά τον θόρυβο.
Η τέχνη δεν αλλάζει τον κόσμο από μόνη της. Αλλά μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που τον βλέπουμε. Και αυτή η αλλαγή οπτικής είναι, πολλές φορές, το πρώτο βήμα για να αλλάξει και η ίδια η πραγματικότητα.