Την ανάγκη για μια «νέα Αρχιτεκτονική Ειρήνης και Ασφάλειας» καθώς και την σημασία που φέρει ο σεβασμός και η τήρηση των διεθνών συμφωνιών για την εξασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας, την αντιμετώπιση του εθνικισμού και την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας που προήδρευσε στην συνεδρίαση της Επιτροπής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Βελιγράδι.
Ο πρώην πρωθυπουργός επισήμανε ότι η Δύση θα πρέπει να διδαχθεί από τα λάθη της υπογραμμίζοντας ότι είναι «υποκρισία να μιλάμε για κοινές αξίες όσο έχουμε δύο μέτρα και δύο σταθμά απέναντι στον εθνικισμό και τον κυνισμό».
Αναφερόμενος στο ζήτημα των Βαλκανίων ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε τις μεγάλες δυνατότητες που έχει η περιοχή αλλά και τον μεγάλο κίνδυνο που υπάρχει εάν η περιοχή επανέλθει ξανά στην αστάθεια και τις συγκρούσεις. «Εμείς – στα Βαλκάνια – πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για την ειρηνική επίλυση διαφορών, ακόμη και όταν αυτό είναι δύσκολο. Ακόμη και όταν έχει πολιτικό κόστος», σημείωσε ο πρώην πρωθυπουργός.
Ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι η Επιτροπή μπορεί πραγματικά να αποτελέσει κινητήρια δύναμη της Συνέλευσης για την υποστήριξη της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων επισημαίνοντας ότι αν η ΕΕ αποτύχει στα Βαλκάνια οι συνέπειες θα είναι επικίνδυνες.
Ο πρώην πρωθυπουργός αναφερόμενος στην Ουκρανία σημείωσε ότι είναι σημαντικό η Ευρώπη να χρησιμοποιήσει όλη την διπλωματική της ισχύ για ειρήνη στη βάση του διεθνούς δικαίου στην Ουκρανία και παράλληλα να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός με επιστροφή των ομήρων στην Μέση Ανατολή.
Παράλληλα σημείωσε ότι είναι σημαντικό να καταδικάσουμε την τρομοκρατία «και την ίδια στιγμή να τονίσουμε ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη δολοφονία χιλιάδων αμάχων, όπως βλέπουμε από τις ισραηλινές επιθέσεις στην Παλαιστίνη».
Ολόκληρη η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα:
«Aγαπητοί συνάδελφοι,
Θα ήθελα να καλωσορίσω όλα τα μέλη της Επιτροπής για τα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και τους προσκεκλημένους μας.
Καλωσορίζω θερμά την κα. Ana Brnabić, Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης της Δημοκρατίας της Σερβίας.
Και βέβαια την κα. Δέσποινα Χατζηβασιλείου-Τσοβίλη, Γενική Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, η οποία βρίσκεται σήμερα μαζί μας. Και θα ήθελα να ευχαριστήσω την κα. Biljana Pantić Pilja, Πρόεδρο της Αντιπροσωπείας της Σερβίας στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση, για την πρόσκληση να συναντηθούμε εδώ στην όμορφη και ιστορική πόλη του Βελιγραδίου και για όλη την υποστήριξη της αντιπροσωπείας της στη διοργάνωση αυτής της συνάντησης.
Είναι η πρώτη φορά που συνεδριάζει η Επιτροπή στα Δυτικά Βαλκάνια.
Όπως τόνισα κατά τις τελευταίες συνεδριάσεις μας στο Στρασβούργο και στο Παρίσι, προσβλέπω στη σύγκληση της Επιτροπής και στις άλλες πρωτεύουσες της περιοχής.
Μέσω αυτής της προσπάθειας, η Επιτροπή μπορεί πραγματικά να αποτελέσει κινητήρια δύναμη της Συνέλευσης για την υποστήριξη της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων, ανοίγοντας νέες οδούς για τον κοινοβουλευτικό διάλογο.
Σας καλώ, λοιπόν, όλους, να συμμετάσχετε όσο το δυνατόν περισσότερο σε αυτήν τη συζήτηση.
Όπως έχουμε συζητήσει και στην Πολιτική Επιτροπή, διανύουμε μια δύσκολη περίοδο πολλαπλών κρίσεων σε παγκόσμιο, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια περίοδος με δύο πολέμους στη γειτονιά μας, όπου χιλιάδες άμαχοι έχουν σκοτωθεί και πεθαίνουν καθημερινά.
Διανύουμε μια περίοδο μετάβασης προς έναν πολυπολικό κόσμο με ισχυρούς ανταγωνισμούς και συγκρούσεις.
Και πιστεύω ότι αυτή η αποσταθεροποίηση επιδεινώνεται εν μέρει επειδή δεν αναπτύσσουμε τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας – τα απαραίτητα διπλωματικά εργαλεία και τις περιφερειακές πρωτοβουλίες – που χρειαζόμαστε για να προστατεύσουμε τους πολίτες μας και να διασφαλίσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα σε αυτήν τη νέα περίοδο της παγκόσμιας ιστορίας.
Για να γίνει αυτό, πρέπει να σταθούμε ενάντια στον κυνισμό και τον εθνικισμό. Αλλά δεν αρκεί να το κάνουμε αυτό μιλώντας για αξίες. Διότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο πιστεύουν ότι το να μιλάμε για αξίες είναι υποκριτικό και ότι βασιζόμαστε σε δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Πρέπει λοιπόν να διδαχθούμε από τα λάθη του παρελθόντος. Η διεθνής κοινότητα πρέπει –σήμερα– να είναι πιο ειλικρινής από ό,τι ήταν τα τελευταία 30 χρόνια. Ιδιαίτερα η Δύση, πρέπει να επανεξετάσει τα λάθη που έκανε ειδικά σε σχέση με τις στρατιωτικές της επεμβάσεις.
Αλλά αυτό δεν αρκεί.
Είναι σημαντικό να σταθούμε ενεργά απέναντι στην παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας οποιαδήποτε χώρας. Κάτι που έγινε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Και την ίδια στιγμή είναι σημαντικό η Ευρώπη να χρησιμοποιήσει όλη την διπλωματική της ισχύ για ειρήνη στη βάση του διεθνούς δικαίου στην Ουκρανία.
Όπως είναι σημαντικό να καταδικάσουμε την τρομοκρατία.
Και την ίδια στιγμή να τονίσουμε ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη δολοφονία χιλιάδων αμάχων, όπως βλέπουμε από τις ισραηλινές επιθέσεις στην Παλαιστίνη. Και, τέλος, ότι πρέπει να υπάρξει άμεση κατάπαυση πυρός με επιστροφή των ομήρων στην Μέση Ανατολή. Πρέπει, δηλαδή να καταβάλλουμε κάθε διπλωματική προσπάθεια για να υποστηρίξουμε τόσο την ειρήνη, όσο και το διεθνές δίκαιο.
Όλοι σε αυτήν την αίθουσα γνωρίζουν τις μεγάλες δυνατότητες που έχει η περιοχή των Βαλκανίων μας και τις μεγάλες δυνατότητες των λαών μας. Και θα συζητήσουμε σημαντικά οικονομικά, ενεργειακά και περιβαλλοντικά έργα και πρωτοβουλίες στη δεύτερη συνεδρία. Ταυτόχρονα, όμως, όλοι γνωρίζουμε τον μεγάλο κίνδυνο που υπάρχει εάν η περιοχή μας επανέλθει ξανά στην αστάθεια και τις συγκρούσεις.
Εμείς – στα Βαλκάνια – πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για την ειρηνική επίλυση διαφορών, ακόμη και όταν αυτό είναι δύσκολο. Ακόμη και όταν έχει πολιτικό κόστος.
Το είπα όταν υπογράψαμε τη Συμφωνία των Πρεσπών για το ονοματολογικό με τον φίλο μου Ζόραν Ζάεφ και επιμένω σε αυτό σήμερα.
Ταυτόχρονα, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σεβαστούμε τις διεθνείς συμφωνίες και δεσμεύσεις, καθώς και το κράτος δικαίου.
Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να υπερασπιστούμε τα εθνικά μας συμφέροντα και ταυτόχρονα να σταθούμε ενάντια στον εθνικισμό και την εθνική περιχαράκωση.
Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αναζωογονηθεί η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Αυτό σημαίνει ότι η ηγεσία της ΕΕ πρέπει να κινηθεί πέρα από την πεπατημένη και να υιοθετήσει μια νέα προσέγγιση σταδιακής διεύρυνησης (phased enlargement).
Πρέπει να είναι σαφές στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι αν η ΕΕ αποτύχει στη γειτονιά μας, τότε δεν θα έχει καμία αξιοπιστία να αποτελέσει ισχυρή διεθνή δύναμη στον υπόλοιπο κόσμο.
Το σημαντικότερο είναι ότι, εάν η ΕΕ αποτύχει στα Βαλκάνια, οι συνέπειες για τη δική της σταθερότητα και ασφάλεια θα είναι πολύ σοβαρές και επικίνδυνες.
Τώρα, ως Πρόεδρος της Επιτροπής Δυτικών Βαλκανίων, αλλά και ως Έλληνας πολιτικός που πάντα πίστευε στη σημασία των ελληνοσερβικών σχέσεων, έχω την τιμή να καλωσορίσω την κα. Ana Brnabić, Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης της Δημοκρατίας της Σερβίας για ανταλλαγή απόψεων»